تاثیر نماز بر شادابی جسم و روان
پیامبر اکرم (ص):
" مومن ، شوخ و لبخند بر دهان باشد و منافق بدخلق و گره بر ابرو " .
امروزه ضرب المثل ایرانی " خنده بر هر درد بی درمان دواست " مصداق کاملا علمی پیدا کرده است . دانش پزشکی در قرن حاضر به وضوح می داند اشخاصی که اصطلاحا یک لب و هزار خنده گفته می شوند ، نسبت به آنان که به اصطلاح با خودشان نیز قهرند ! و نسبت به زندگی بدبین و عبوس هستند ، بسیار کمتر دچار بیماری های جسمی و روانی می شوند . ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:37 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
تاثیر نماز بر خود شکوفائی
امام صادق (ع) :
نمازی که از ترس جهنم خوانده شود ، نماز غلامان است نمازی که به سودای بهشت خوانده شود ، نماز تجارت پیشگان است
اما نماز اولیاء الهی نمازی است که با عشق به خدا اقامه می شود
“ خود شکوفائی ” ( self – actualization) در مفهوم عمده و کلاسیک خود ، نخستین بار توسط “ کورت گلداشتاین ” ( روانپزشک آلمانی 1965 ـ 1878 ) مورد بحث و بررسی قرار گرفت ، او خود شکوفائی را به صورت توانائی نیرومند ذاتی موجود در هر فرد ، که موجب شکوفا شدن استعدادهای مثبت او می گردد ، تعریف نمود .(1) ( شکوفا کردن فطرت نیک درونی )
گلداشتاین معتقد بود ، برای آن که انسان به موفقیت های بزرگ دست یابد ، باید با محیط اطراف و زندگی خود به بهترین نحوه ممکن ، کنار بیاید و چنانچه محیط و زندگی ، هر روز ضربه سنگین تری بر پیکره انسان وارد کردند ( مثلا موجب بیماری انسان شدند ) انسان باید سعی در بهبود روش مقابله خود ، با این قبیل مشکلات بنماید تا بدین ترتیب به مرزهای “ خودشکوفایی ” ( درک و فعال نمودن همگی استعدادهای خود ) نزدیک شود .
در این مورد ، روانشناس دیگری به نام “ کارل راجرز ” ( 1987 ـ 1902 ) نشان داده که انسانهایی که توانائی فرمان دادن به خود ( self – direction ) را پیدا کنند و در حقیقت بر کنترل کامل افکار و افعال خود ، موفق شوند به خود شکوفایی ، که والاترین درجه انسانیت است ، نائل خواهند شد .
از دیگر معتقدان به نظریه خود شکوفائی که آن را با مفاهیم عالی عجین کرد و به اوج قدرت رسانید “ آبراهام مزلو ” است . ( روانشناس آمریکائی 1970 ـ 1908 ) تحقیقات گسترده ومطالعات عمیق “ مزلو ” پیرامون این قبیل مقولات ، سبب تکوین شاخه ای قدرتمند و پویا در روانشناسی امروز ، موسوم به “ روانشناسی انسان گرا ” گردید . او در مقدمه یکی از کتابهایش (toward a psychology of being) (2) می نویسد :
“ اگر قرار باشد معنایی را که روانشناسی انسان گرا ، برایم داشته است ، در یک جمله بیان کنم ، می گفتم : ترکیبی گلداشتاین ، با روانشناسی فروید ، که کل آن با روحیه علمی که از استادانم در دانشگاه ویسکانسن ، آموختم پیوند خورده است .” ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:36 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
تاثیر نماز بر تعادل ناقل های عصبی
دستگاه مغز و اعصاب هر انسان از مجموع حدود میلیارد سلول عصبی ( نورون ) تشکیل شده است که مجموعه این سلولها توسط رقم سرسام آوری از سلولهای مختلف ، یعنی بالغ بر 600 میلیارد سلول دیگر ، حمایت می شوند. توجه کنید که خالق آفرینش ، همه این سلولها را در دستگاه عصبی هر انسانی با نظمی خارق العاده و اعجاب انگیز ، در کنار هم قرار داده است . در این میان ناقل های عصبی ( نوروترانس میترها ) مواد شیمیایی بسیار ریزی هستند که در میان خیل عظیم سلولهای عصبی ، در هر لحظه ای از حیات انسان ، دچار میلیاردها تغییر و تحول شگرفمی شوند و ارتباط اجزای دستگاه اعصاب را با یکدیگر و با سراسر بدن ، فراهم می کنند .
با پیشرفت علم در دهه های اخیر روشن شده است که تمام فرآیندهای جسمی و روانی بشر در ارتباط نزدیک با تغییر و تحولات این ناقل های عصبی به سر می برند ، بعنوان یک مثال ساده و قابل فهم ، افزایش برخی ناقل های عصبی در سیستم اعصاب ، از جمله یکی به نام “ دوپامین ” منجر به ایجاد شادی و شعف در انسان می شود و از طرفی ، کاهش “ دوپامین ” منجر به ایجاد ناراحتی و نومیدی ، در فرد خواهد شد . ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:35 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
تاثیر نماز بر تعادل ناقل های عصبی
دستگاه مغز و اعصاب هر انسان از مجموع حدود میلیارد سلول عصبی ( نورون ) تشکیل شده است که مجموعه این سلولها توسط رقم سرسام آوری از سلولهای مختلف ، یعنی بالغ بر 600 میلیارد سلول دیگر ، حمایت می شوند. توجه کنید که خالق آفرینش ، همه این سلولها را در دستگاه عصبی هر انسانی با نظمی خارق العاده و اعجاب انگیز ، در کنار هم قرار داده است . در این میان ناقل های عصبی ( نوروترانس میترها ) مواد شیمیایی بسیار ریزی هستند که در میان خیل عظیم سلولهای عصبی ، در هر لحظه ای از حیات انسان ، دچار میلیاردها تغییر و تحول شگرفمی شوند و ارتباط اجزای دستگاه اعصاب را با یکدیگر و با سراسر بدن ، فراهم می کنند .
با پیشرفت علم در دهه های اخیر روشن شده است که تمام فرآیندهای جسمی و روانی بشر در ارتباط نزدیک با تغییر و تحولات این ناقل های عصبی به سر می برند ، بعنوان یک مثال ساده و قابل فهم ، افزایش برخی ناقل های عصبی در سیستم اعصاب ، از جمله یکی به نام “ دوپامین ” منجر به ایجاد شادی و شعف در انسان می شود و از طرفی ، کاهش “ دوپامین ” منجر به ایجاد ناراحتی و نومیدی ، در فرد خواهد شد . ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:35 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
تاثیر نماز بر تلقین های سازنده روانی
پیامبر اکرم (ص):
الصلوه قربان کل تقینماز وسیله نزدیکی با تقوایان به خداست “ تلقین ” از گذشته های دور تا عصر حاضر ، از پر راز و رمزترین و شگفتی بر انگیزترین ، پدیده های انسانی ، به شمار می آمده است و از جمله مواردی است که منطق و دانش بشری حتی در عصر “ انفجار علوم ” هنوز به توجیه کامل علمی تعریف می شود ، که سبب پذیرش از روی اعتقاد یک پیشنهاد می شود ، بدون آن که زمینه منطقی مناسب برای چنین پذیرشی موجود باشد ” .(1)
تلقین به روشهای مختلف ممکن است ،انجام پذیرد. مثلا ممکن است از طرف شخصی به شخص یا اشخاص دیگر و یا حتی گاهی به صورت خود بخود انجام بپذیرد .
در هر صورت در قاموس تلقین کلمه “ نه ” وجود ندارد و بوسیله آن تقریبا هر کار غیر ممکنی ، ممکن می نماید . گاه حتی بر اثر تلقین چنان آثار و نتایج شگفت انگیزی پدید می آید ، که سبب می شود برخی پدیده های مربوط به آن به امور غیبی نسبت داده شود و این موضوع گهگاه مورد سوء استفاده عده ای سودجو و فرصت طلب قرار گرفته است تا بوسیله آن خود
را اشخاصی مقدس و مرتبط با غیب و ماوراء الطبیعه معرفی نمایند .
ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:32 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
تاثیر نماز بر ثبات شخصیت
ربنا افرغ علینا صبرا و ثبت اقدامنا پروردگارا ! صبر و شکیبایی را بر ما فرو ریز و قدمهایمان را ( در زندگی ) ثابت و پایدار نما .
( سوره مبارکه بقره ـ آیه شریفه 250 )
“ شخصیت ” در تعریف روانشناسی و روانپزشکی ، معرف مجموعه ای از صفات ، رفتارها ، افکار و تمایلات عاطفی و هیجانی هر فرد می باشد ، که او را از دیگران متمایز می کند .
دانش امروز ، عوامل شکل دهنده شخصیت انسان را در دو گروه درونی و بیرونی ، طبقه بندی می نماید . صرفنظر از عوامل درونی و جسمی تاثیر گذار بر روی شخصیت ( از جمله مسائل ژنتیکی ، وضعیت فیزیکی و ظاهری بدن ، مسائل هورمونی و شیمیایی و .. ) عوامل بیرونی ( محیطی ) نقش عمده ای را در شکل دادن به شخصیت انسان ، ایفا می کنند.
ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:30 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
تاثیر نماز بر ثبات شخصیت
ربنا افرغ علینا صبرا و ثبت اقدامنا پروردگارا ! صبر و شکیبایی را بر ما فرو ریز و قدمهایمان را ( در زندگی ) ثابت و پایدار نما .
( سوره مبارکه بقره ـ آیه شریفه 250 )
“ شخصیت ” در تعریف روانشناسی و روانپزشکی ، معرف مجموعه ای از صفات ، رفتارها ، افکار و تمایلات عاطفی و هیجانی هر فرد می باشد ، که او را از دیگران متمایز می کند .
دانش امروز ، عوامل شکل دهنده شخصیت انسان را در دو گروه درونی و بیرونی ، طبقه بندی می نماید . صرفنظر از عوامل درونی و جسمی تاثیر گذار بر روی شخصیت ( از جمله مسائل ژنتیکی ، وضعیت فیزیکی و ظاهری بدن ، مسائل هورمونی و شیمیایی و .. ) عوامل بیرونی ( محیطی ) نقش عمده ای را در شکل دادن به شخصیت انسان ، ایفا می کنند.
ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:30 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
تاثیر نماز بر وسواس های عملی
درمطلب گذشته از تاثیر نماز بر وسواس فکری سخن گفتیم و اینکه به نکته ای پیرامون وسواس عملی می پردازیم که نمونه های آشنای زیادی از آن را می توان در جامعه اطراف پیدا کرد . از جمله این نمونه ها می توان به افرادی اشاره کرد که گرایش به انجام مکرر فعالیتهایی معین مثل شستشو و نظافت دارند و حتی پس از بارها شستشو و آب کشیدن همچنان نسبت به پاک شدن شی مورد نظافت شک دارند !
یا کسانی که هیچوقت از موثر بودن استحمام یا صحت غسلهایشان مطمئن نیستند ، و یا خانمهایی که به شکل مبالغه آمیز آرایش می کنند یا لباسی را بارها می پوشند و در می آورند . اما سرانجام باز هم نسبت به زیبا شدن خود شک دارند ! یا افرادی که میل نامعقول و اجباری نسبت به شمارش یا جمع آوری اشیاء یا مرتب و منظم بودن افراطی و غیر متتظره دارند یا کسانی که در مورد این که آیا فلان کار را انجام داده اند ( مثلا کلید برق را خاموش کرده اند ؟ یا شیر آب و گاز را بسته اند ؟ ) دائما دو دل هستند و..
با این که نقل سرگذشت های بامزه این قبیل افراد نمونه های برجسته ای از ادبیات طنز دنیا را به خود اختصاص می دهد و یا حتی عده ای از شخصیتهای علمی جهان را مبتلا به این بیماری دانسته اند اما روشن است که زندگی این قبیل افراد برای خود و اطرافیانشان گاهی تا چه حد غیر قابل تحمل و ناراحت کننده می شود. بدین ترتیب لزوم توجه خاص به منظور رفع این عارضه و مقابله با آن از مباحث ویژه روانشناسی و روانپزشکی امروز به شمار می آید .
بخصوص که وسواس ( فکری و عملی ) در ارتباط نزدیک با بیماریهای دیگر روانی نیز می باشد . بعنوان مثال : معلوم شده است که یک پنجم از موارد حالتهای وسواسی نشانه های افسردگی و یک هشتم نشانه های اضطرابی دارند .(1)
ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:27 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
ü برخی از کارکردهای روانی نماز :
تاثیر نماز بر شیوع خودکشی
( واستعینوا بالصبر و الصلوه .. )
سوره مبارکه بقره / آیات شریف 445 و 153
قدمت “ خودکشی ” به اندازه قدمت خود انسان است . در سراسر تاریخ مکتوب بشر ، به اقدام انسان برای از میان بردن خود اشاره شده است . 1 که از آن جمله می توان به داستان خودکشی “آژاکس ” در ایلیاد هومر اشاره کرد .
تقریبا هیچ جامعه ای را نمی توان یافت که اقدام به خودکشی در آن بوقوع نپیوندد. توجه کنید که “ اقدام به خودکشی ” با “ خودکشی موفق ” تا حدودی متفاوت است ، بعنوان مثال ثابت شده است که خودکشی های جدی و مصمم که معمولا از روشهای جدی و خشونت آمیز ( مثل پرت کردن خود از ساختمانهای مرتفع ، پریدن زیر قاطر ، حلق آویز کردن ، بریدن رگ یا استفاده از گلوله و ..) صورت می گیرد ، عمدتا در مردها و در سنین بالا و با موفقیت بوقوع می پییوندد.
در عوض “ اقدام به خودکشی ” به شیوه تهدید آمیز یا نمایشی و با استفاده از روشهای کم خطر تر مثل مصرف دارو ، بیشتر در خانمها و در سنین جوانی شایع است و کمتر به موفقیت می انجامد . هر چند که در موارد تهدید و اقدام نمایشی به خودکشی نیز باید مساله را کاملا جدی گرفت . چرا که 70 تا 80 درصد کسانی که خودکشی موفق می کنند ، قبلا نیت خود را
با کسی در میان گذاشته اند که البته مورد توجه قرار نگرفته است .(2)
ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:26 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
:: تاثیر نماز بر بیماریهای تیروئید ::
در اصطلاح لغوی مردم کرمان ( بویژه در گویش سیرجانی ) ، از بیماری گواتر تیروئید با عنوان “ غمباد ” ( غم + باد ) نام برده می شود . چرا که تجربه به آنها نشان داده است این بیماری که تظاهر عمده آن به صورت بزرگی منتشر غده تیرویید است بیشتر در اشخاصی بروز می کند که در معرض غم و غصه و ناراحتی بیشتری در طول زندگی خود بوده اند !
این باور قدیمی کرمانیان ، توسط منابع علمی جدید نیز تا حدودی تأیید می شود . چرا که “ طی سالیان دراز ، پزشکان بروز پرکاری تیرویید را متعاقب ناراحتیهای هیجانی ، استرس و شوک های مختلف ، گزارش کرده اند . استرس های هیجانی متفاوتی ممکن است با بروز پرکاری تیرویید ، عمراه باشد . مثلا داغدیدگی ، گرفتاریها و بحرانهای زناشویی ، نگرانی های خانوادگی و مال ، تصادف و غیره ” (1)
هر چند که عوامل مختلفی ، بصورت پدیده های زنجیره ای و پی در پی ، در تیرویید ، بیماری ایجاد می کنند . ولی شواهد قوی نشان میدهد که استرس های روانی ـ اجتماعی و گرفتاریهای هیجانی می تواند اثر آشکار ساز در شروع بیماری داشته باشد .
بنابراین هر عاملی که سبب تخفیف و کاهش استرس ها شود ، می تواند بعنوان پیشگیری کننده از برخی بیماریهای غده تیرویید مطرح گردد .
تلقین های امید بخش و زندگی ساز توأم با نماز که در صورت حضور قلب و توجه به مفاهیم نماز تجلی می کنند ، به نمازگزار حس همه جانبه امنیت روانی را هدیه می دهد که در شماره گذشته به اختصار پیرامون ، آن سخن گفته ایم . در اینجا نیز بد نیست اشاره کنیم ، در پاییز 1994 یک پزشک محقق آمریکایی به نام “ ارنست ـ لی ـ رسی ” پس از سالها تحقیق به پیشنهاد مقوله ای به نام “ پزشکی انسانی ” پرداخته است که در آن “ احساس ” بعنوان پل ارتباطی میان “ جسم و روح ” معرفی شده است .
بدین معنا که این محقق آمریکایی و همکارانش به اثبات رسانده اند که روان از طریق تصورات و احساسات انسان بر روی “ ژن ها ” تاثیر می گذارد و انقلاب نوین که متحول کننده عرصه علم خواهد بود ، ورود احساس و روان در دنیای پزشکی است . بدین ترتیب روح و روان قدرتمند نمازگزار میتواند پیشگیری کننده و حتی درمانگر بسیاری از بیماریهای جسمی ( از جمله بیماریهای تیرویید ) باشد .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1.روانپزشکی لینفورد ـ ریس ( ویراستار : دکتر عظیم وهابزاده ) ـ ص 172
ادامه مطلب...
نویسنده » مهدی خیرالهی » ساعت 9:24 عصر روز یکشنبه 86 دی 23
